Τι είναι;

Εμπορικό σήμα είναι το διακριτικό γνώρισμα των αγαθών και  των υπηρεσιών μιας επιχείρησης. Μπορεί να είναι κάθε σημείο επιδεικτικό γραφικής παράστασης, ικανό να διακρίνει τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες μιας επιχείρησης από εκείνα άλλων επιχειρήσεων.

Τι μορφή μπορεί να έχει;

Βασικό γνώρισμα ενός εμπορικού σήματος είναι ο διακριτικός του χαρακτήρας και μπορεί να αποτελείται από λέξεις, ονόματα φυσικών προσώπων, ψευδώνυμα, αριθμούς, ήχους, συμπεριλαμβανομένων και των μουσικών φράσεων, απεικονίσεις, σχέδια, γράμματα, σχήμα προϊόντος ή της συσκευασίας του.

ΔΗΛΑΔΗ… Το εμπορικό σήμα προσδιορίζει  την προέλευση των συγκεκριμένων αγαθών και υπηρεσιών από ορισμένη επιχείρηση, ενώ έχει σημαντική οικονομική και διαφημιστική λειτουργία.

Μου παρέχει κάποιο δικαίωμα;

Το δικαίωμα στο σήμα είναι απόλυτο και παρέχει στον δικαιούχο του αποκλειστικό δικαίωμα χρήσης και εκμετάλλευσης του, ενώ ταυτόχρονα μπορεί να αποκλείει κάθε τρίτον προσβολέα από την χρήση του ίδιου ή παρόμοιου σήματος . Για παράδειγμα, μπορεί να μεταβιβάσει κανείς το εμπορικό σήμα της εταιρίας του αυτοτελώς, χωρίς να μεταβιβάσει την ίδια του την επιχείρηση, να παραχωρεί αποκλειστική ή μη άδεια εκμεταλλεύσεως του, να το επιθέτει στα προϊόντα που διαθέτει στο καταναλωτικό κοινό και να προβαίνει εν γένει σε οποιαδήποτε πράξη εμπορικής του εκμετάλλευσης.

!!! Δικαιούχος σήματος μπορεί να είναι τόσο ένα φυσικό όσο και ένα νομικό πρόσωπο.

Πώς κατοχυρώνω δικαίωμά επί του εμπορικού μου σήματος; Τι προνόμια μου προσφέρει;

Ωστόσο, προκειμένου να αποκτήσει κανείς δικαίωμα στο σήμα θα πρέπει προηγουμένως να έχει προβεί στην καταχώρισή του βάσει συγκεκριμένης τυπικής διαδικασίας. Με την καταχώριση του σήματος, ο δικαιούχος:

  • επιτυγχάνει την προστασία της αξίας της επωνυμίας του
  •  την αποκτά περιουσιακό στοιχείο
  • κατοχυρώνεται έναντι ανταγωνιστικών σημάτων
  • προσδιορίζει τα δικαιώματά του
  • ενώ προστατεύεται σε περιπτώσεις εξαπάτησης, παραποίησης ή απομίμησης του δικού του κατοχυρωμένου σήματος.

Υπάρχει δυνατότητα διευρυμένης (εκτός της εγχώριας) προστασίας;

Στην Ελλάδα, όπως και σε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα εφαρμόζεται ένα σύστημα καταχώρισης σημάτων σε τέσσερα επίπεδα. Ανάλογα με τις ανάγκες κάθε επιχείρησης μπορεί  να επιλεγεί και το κατάλληλο επίπεδο.

  1. Σε εθνικό επίπεδο: Η υποβολή αιτήσεως καταχώρισης γίνεται σε κάποιο εθνικό γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας, ενώ το πεδίο προστασίας εκτείνεται τοπικά μόνο στη χώρα στην οποία έγινε η καταχώριση.  Αναφορικά με την Ελλάδα, η αίτηση καταχώρισης υποβάλλεται ηλεκτρονικά, υπό συγκεκριμένη διαδικασία, στο Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης καταβάλλοντας το απαιτούμενο παράβολο (110 ευρώ για την πρώτη κλάση και επιπλέον 20 ευρώ για κάθε πρόσθετη κλάση μέχρι την δέκατη) και εξετάζεται από την Διοικητική Επιτροπή Σημάτων. Αφού εξετασθεί και παρέλθει η προθεσμία ανακοπής η καταχώριση δημοσιεύεται και ο δικαιούχος αποκτά δικαίωμα στο σήμα διάρκειας 10 ετών από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης κι έχει την δυνατότητα επ’ αόριστον ανανέωσής του.
  2. Σε περιφερειακό επίπεδο:  Η υποβολή αιτήσεως  καταχώρισης γίνεται στο Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας του Μπενελούξ. Με την καταχώριση του σήματος σε αυτό το επίπεδο ο δικαιούχος σήματος προστατεύεται μόνο στο Βέλγιο, τις Κάτω Χώρες ή/ και το Λουξεμβούργο.
  3. Σε κοινοτικό επίπεδο: Η υποβολή αιτήσεως καταχώρισης για κοινοτικό σήμα γίνεται στο EUIPO (Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της ΕΕ) ηλεκτρονικώς, σε μία γλώσσα και το κόστος παραβόλου αυτής ανέρχεται σε 850,00 ευρώ. Αφού το EUIPO παραλάβει την αίτηση, ακολουθεί μία περίοδος ελέγχου προκειμένου να διαπιστωθεί εάν το σήμα είναι πράγματι άξιο καταχώρισης . Κατόπιν τούτου, η αίτηση δημοσιεύεται και μεσολαβεί μέχρι την πράξη καταχώρισης ένα χρονικό διάστημα τριών μηνών (περίοδος ανακοπής) κατά το οποίο μπορεί κάθε τρίτος που πιστεύει ότι το σήμα δεν πρέπει να καταχωρισθεί να προβάλλει αντιρρήσεις. Μετά την λήξη περιόδου ανακοπής, εφόσον δεν έχει ασκηθεί ανακοπή ή έχει επιλυθεί τυχόν ανακύπτουσα διαφορά, η καταχώριση δημοσιεύεται, συνοδευόμενη από την έκδοση πιστοποιητικού.  Η προστατευτική ισχύς του σήματος ανέρχεται σε 10 χρόνια από τη στιγμή κατάθεσης της αίτησης και χωρεί η επ’ αόριστον ανανέωσή της.
  4. Σε διεθνές επίπεδο:  Εφόσον έχει κατοχυρωθεί εθνικό, περιφερειακό ή κοινοτικό σήμα, μπορεί ο δικαιούχος του σήματος να επεκτείνει την προστατευτική του ισχύ και σε διεθνές επίπεδο, σε οποιαδήποτε χώρα έχει υπογράψει το πρωτόκολλο της Μαδρίτης (122 συμβεβλημένες χώρες), υποβάλλοντας αίτηση καταχώρισης διεθνούς σήματος στον WIPO (Παγκόσμιο Οργανισμό Διανοητικής Ιδιοκτησίας). Το βασικό κόστος παραβόλου υποβολής αίτησης κατοχύρωσης διεθνούς σήματος ανέρχεται σε 653 ελβετικά φράγκα για σήμα ασπρόμαυρο  ή 903 ελβετικά φράγκα για έγχρωμο σήμα και αυξάνεται ανάλογα με το τοπικό εύρος προστασίας του σήματος και τις κλάσεις στις οποίες αυτό καταχωρείται.

Μπορούν να ισχύουν παράλληλα;

Τα εθνικά, περιφερειακά και κοινοτικά συστήματα είναι συμπληρωματικά και λειτουργούν παράλληλα.

Σε πόσα κράτη μέλη μπορώ  να κατοχυρώσω ένα κοινοτικό σήμα;

Όσοι  το επιθυμούν μπορούν να κατοχυρώσουν κοινοτικά σήματα σε όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε.

Τύπος και διαδικασία

Κάθε αίτηση για την κατοχύρωση ενός σήματος ή την μεταβολή του σε ευρωπαϊκό ή διεθνές έχει συγκεκριμένο τύπο  και υποβάλλεται σε πρωτότυπη μορφή.

To keep in mind… Τα στοιχεία κάθε σήματος πρέπει να είναι επικαιροποιημένα, γεγονός που συνεπάγεται την δήλωση κάθε τροποποίησης στην αντίστοιχη  υπηρεσία σημάτων. Οι μεταβολές μπορούν, για παράδειγμα, να αφορούν την επωνυμία μιας εταιρίας, την έδρα της, τη διεύθυνση κατοικίας του δικαιούχου, τον πληρεξούσιο δικηγόρο κοκ.